3.4.1    Wpływ temperatury na rozpuszczalność

Wpływ temperatury na rozpuszczalność substancji zależy od energii oddziaływania substancja rozpuszczona-rozpuszczalnik. Jeśli proces rozpuszczania jest procesem egzotermicznym (wydziela się energia cieplna) i można go opisać reakcją:

(3.04)              Substancja + rozpuszczalnik   roztwór - H

wówczas zgodnie z regułą przekory dostarczenie ciepła poprzez zwiększenie temperatury powoduje przesunięcie równowagi (3.04) w lewo, a więc w kierunku mniejszej rozpuszczalności.

Dla procesu rozpuszczania absorbującego ciepło (proces endotermiczny) opisanego równaniem:

(3.05)              Substancja + rozpuszczalnik roztwór + H

wzrost temperatury przesunie równowagę (3.05) w prawo. Rozpuszczalność będzie zatem rosła wraz z temperaturą.

Rys. 3.4 przedstawia wpływ temperatury na rozpuszczalność wybranych soli w wodzie.

Rys.3.4. Wpływ temperatury na rozpuszczalność wybranych soli w wodzie.

Można zauważyć, że wpływ temperatury na rozpuszczalność poszczególnych soli w wodzie, przedstawiony na rysunku 3.4 jest różny dla różnych soli. Rozpuszczalność azotanów sodu i potasu rośnie wraz z temperaturą. Rozpuszczalność chlorku sodu niewiele zależy od temperatury. Rozpuszczalność siarczanu ceru maleje przy wzroście temperatury, a rozpuszczalność siarczanu sodu osiąga maksimum przy temperaturze około 25⁰C. To ostatnie zjawisko związane jest ze zmianą struktury substancji ulegającej rozpuszczaniu, mianowicie  struktury siarczanu sodu. Przy niskich temperaturach (<25⁰C) mamy siarczan uwodniony . Rozpuszczalność uwodnionego siarczanu rośnie wraz z temperaturą (proces rozpuszczania jest procesem egzotermicznym). Powyżej temperatury 25⁰C rozpuszczaniu ulega bezwodny siarczan którego rozpuszczalność maleje gdy rośnie temperatura (proces rozpuszczania jest procesem endotermicznym).

Przy wzroście temperatury rozpuszczalność większości gazów w wodzie maleje (rys.3.5).

Rys.3.5. Wpływ temperatury na rozpuszczalność azotu i tlenu w wodzie.