Układ okresowy pierwiastków chemicznych i prawo okresowości
Wymagania zaliczenia
3. Prawo okresowości i okresowość fizycznych i chemicznych właściwości pierwiastków
3.2. Energia jonizacji
- Minimalna energia potrzebna do oderwania elektronu z obojętnego atomu lub cząsteczki w stanie podstawowym - I energią jonizacji.
- Jest miarą zdolności atomów do tworzenia kationów.
- Zależy od najważniejszych wielkości charakteryzujących atom.
- Wyznacza się na podstawie pomiarów spektroskopowych i wyraża w eV/atom lub kJ/mol.
- O energii jonizacji decydują siły, które w atomie działają na elektrony walencyjne. Zależą one przede wszystkim od odległości elektronu od jądra oraz od efektywnego ładunku jądra.
- II energia jonizacji to
najmniejsza ilość energii potrzebna do oderwania jednego elektronu od jednododatniego jonu.
- III energia jonizacji i kolejne
EI < EII < EIII < … < En
Grafika: Wykres przedstawiający wartości pierwszej energii jonizacji atomów pierwiastków chemicznych w zależności od ich liczby atomowej*.
Źródło: Sponk, zmienione, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja CC BY 3.0.
- W poszczególnych okresach układu okresowego najmniejsze wartości przyjmuje energia jonizacji pierwiastków o największym promieniu atomowym → litowców → w miarę zwiększania się liczby elektronów obserwujemy wzrost energii jonizacji do maksimum dla pierwiastków na końcu okresu → helowców.
- W obrębie poszczególnych grup układu okresowego stwierdzamy wyraźne zmniejszenie energii jonizacji, w miarę wzrostu liczby atomowej → wzrost promienia atomowego.

Ikona (źródło): Reshot