1. Teoria VSEPR

1.4. Obliczanie liczby przestrzennej

Poniżej przedstawiona zostanie jedna z możliwych procedur wyznaczania wartości liczby przestrzennej. 

Wyznaczenie liczby przestrzennej dla drobiny opisanej wzorem EAnHm na podstawie obliczeń wartości kolejnych parametrów:

Lwal - liczba elektronów walencyjnych w drobinie, będąca sumą wszystkich elektronów walencyjnych atomów, z których ta drobina została utworzona, z uwzględnieniem ładunku w przypadku jonów 

LwpE - liczba wolnych par elektronowych atomu centralnego opisana wzorem: LwpE = 1/2 Lwal - 4n - m

Lp - liczba przestrzenna obliczana ze wzoru: Lp = LwpE + n + m


Przykład 1. Cząsteczka CO2   (EAnHm → CO2H0)

Lwal = 4 + 2 · 6 = 16
LwpE = 1/2 Lwal - 4n - m = 1/2 · 18 - 4 · 2 - 0 = 0
Lp = LwpE + n + m = 0 + 2 + 0 = 2 

Symetria kierunków orbitalnych - liniowa (digonalna)

Przykład 2. Jon NH4+   (EAnHm → NA0H4)

Lwal = 5 + 4 · 1 - 1 = 8     (- 1 - ze względu na deficyt jednego elektronów w kationie)  
LwpE = 1/2 Lwal - 4n - m = 1/2 · 8 - 4 · 0 - 4 = 0
Lp = LwpE + n + m = 0 + 0 + 4 = 4 

Symetria kierunków orbitalnych - tetraedryczna

Przykład 3. Jon CO32-   (EAnHm → CO3H0)

Lwal = 4 + 3 · 6 + 2 = 24     (+ 2 - ze względu na nadmiar dwóch elektronów w anionie)  
LwpE = 1/2 Lwal - 4n - m = 1/2 · 24 - 4 · 3 - 0 = 0
Lp = LwpE + n + m = 0 + 3 + 0 = 3 

Symetria kierunków orbitalnych - trygonalna

 

 Zamieszczony film „Jak przewidzieć kształt cząsteczki?*” przedstawia inną z procedur obliczania liczby przestrzennej.

Film: Jak przewidzieć kształt cząsteczki?*. Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

_________________
* Wykorzystano grafiki zamieszczone na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej.


Mini Quiz